تعیین دماهای کاردینال و روز بیولوژیک جوانه‌زنی بذر چای ترش (Hibiscus sabdariffa L) با استفاده از مدل‌های دوتکه‏ای، دندان‌مانند و بتا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استادیار گروه زراعت، دانشگاه جیرفت

چکیده

به منظور تعیین دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذر چای‌ترش، مطالعه‌ی‌ آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه جیرفت انجام شد. ارزیابی واکنش جوانه‌زنی در دماهای ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتی‌گراد انجام شد. بذرهای جوانه‌زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانه‌زنی و درصد جوانه‌زنی محاسبه و دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذر چای‌ترش بر اساس سه مدل رگرسیونی دندان‌مانند، دو تکه‌ای و بتا محاسبه شد. طبق نتایج بدست آمده، اثر دما بر درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی بذر چای‌ترش در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بیشترین سرعت جوانه‌زنی (عکس زمان تا رسیدن به دهک 50 درصد جوانه‌زنی ) در دمای 20 درجه سانتی‌گراد (4/1)  مشاهده شد. براساس مدل‌های دندان‌مانند، دو تکه‌ای و بتا، دماهای کاردینال جوانه‌زنی بذر چای‌ترش در دمای پایه 2 تا 3 درجه سانتی‌گراد، بهینه 25 تا 29 درجه سانتی‌گراد و بیشینه (40 تا 41 درجه سانتی‌گراد) تعیین شد. این ضرایب دمایی در مدل‏سازی جوانه‏زنی و تعیین تاریخ کاشت مطلوب اهمیت دارند. همچنین حداقل ساعت بیولوژیک مورد نیاز برای جوانه‏زنی این گیاه در شرایط مطلوب معادل 16/08تعیین شد.

کلیدواژه‌ها